Alper Turan, Doruk Kayalı, İlayda Memiş, Nida Bilgen, Sena Başgül / Rönesans Sürdürülebilir Geleceği Tasarla 2018 – Yenilikçi Fikir ve Detay Çözüm Özel Ödülü

Proje Metni

İstanbul’da varolan hızlı dönüşüm ve gelişim senaryosunda sürdürülebilirlik kavramını fikrimizle olabildiğince bütünleştirmeyi hedefledik. Günümüz iklim değişikliği koşullarında, yapıların doğanın döngülerine katkı sağlamadan varolması ne kadar sürdürülebilir bir sonuç yaratır sorusuyla yola çıktık. Sürdürülebilirliği kent ölçeğinden başlayarak detayına kadar işleyen bir sisteme dönüştürdük. İstanbul’da hızla günümüzün işlek noktalarından birine dönüşmekte olan Kağıthane’ye odaklandık. Kağıthane’de artmakta olan konut sayısıyla nüfusun ihtiyaçlarına cevap verebilecek nitelikte bir kültür merkezi tasarladık. Kültür merkezinin konumuyla kent dokusunda tampon bir bölge oluşturan bir konum seçtik.

Zemin Kat Planı

Bir yapı tasarlarken ve inşa ederken yapının araziyle kurduğu ilişkinin göz ardı edilmesi yapının tasarımını ve sürdürülebilir yönünü zayıflattığını düşündüğümüz için tasarım sürecimiz boyunca doğal dokuyu korumaya dikkat ettik. Hedefimiz değişen iklim koşulları ve tarım alanlarının giderek azalması gerçeklerini göz önüne alarak,  doğa düzenin sürdürülebilir bir şekilde yapı üzerinden devam edebileceği bir senaryo tasarlamaktı. Yağmur suyunun toprak tarafından emilmesine ve ekolojik dengeyi sağlamasına katkıda bulunan kültür merkezi, kullanıcılara tarım ve geri dönüşüm kültürünün tanıtıldığı ve bu deneyimin bizzat yaşatıldığı bir alan sağlar. Tükettiğinin daha fazlasını yenilenebilir enerji kaynaklarıyla elde edebilmesi ve kaynakları geri dönüştürmesiyle kendi kendine yeten bir 22. yüzyıl yapısı tasarlamayı hedefledik. Atölye XXII, kültür merkezini temel alarak etrafında kurguladığı kentsel tarım alanları ve geri dönüşüm merkeziyle Kağıthane’de sürdürülebilir bir gelecek senaryosu yaratır.

Sürdürülebilirlik Diyagramı

Atölye XXII temelde üç fonksiyondan oluşur; kültür merkezi, geri dönüşüm merkezi ve kentsel tarım alanları. Proje bünyesinde bu üç fonksiyona hizmet eden oditoryum, tarım atölyesi, geri dönüşüm atölyesi, çok amaçlı atölye, kafeterya, geri dönüşüm merkezi, geri dönüşüm merkezi bünyesinde sergi alanı ve teknik alanlar yer almaktadır. Yapının girişi, kullanıcıları yoğun trafik gürültüsünden uzaklaştırarak peyzaj ile programına dahil eder. 300 kişilik oditoryum, zeminden yükseltilmiş yapısıyla toprağa minumum müdahalede bulunur. Kültür merkezinin fuayesini oluşturan platform, aynı zamanda tarım alanlarına geniş bir perspektiften bakmaya imkan sağlamaktadır. Fuayeden kültür merkezinin devamına platformlarla  ulaşılmaktadır. Bu platformlar oditoryumdan geri dönüşüme kadar devam ederek mekanın bütün olarak deneyimlenmesinde önemli rol oynar. Kentsel tarım alanlarının üzeri tarımı yıl boyunca devam ettirebilmek için uygun koşulları sağlayan çatı örtüsüyle kaplanmıştır. Bu örtü aynı zamanda yarı saydam güneş panellerinden oluşmaktadır.

+4.00 Planı

Strüktür güneş ışığının bir kısmıyla enerji üretirken bir kısmını iç mekana aktarır. Silolar bu örtünün içinde yer almaktadır. Bu alandaki teknik ve sosyal ihtiyaçlar, yenilikçi bir tasarımla siloların içinde çözülmüştür. Siloların birincil amacı çatı dokusunda biriktirilen yağmur suyunun depolanması ve gerektiğinde yapının diğer bölümlerine aktarılmasıdır. Yağmur suyu, toplanması ve geri kazanımı en kolay olan su kaynağıdır. Bu sistemle günümüzdeki ciddi su problemiyle başa çıkabilecek miktarda su geri dönüştürülmektedir ve gri şebeke suyundan %60’a kadar tasarruf sağlayabilmektedir. Su geri dönüştürüldükten sonra yapı içinde dağıtılır ve tarım alanlarında sulama amaçlı kullanılır.

Kentsel tarım alanlarının arasına hafif strüktüre sahip atölyeler yerleştirilmiştir. Yerleşimleri fonksiyonlarına göre belirlenmiştir. Atölye ve tarım alanları arasında kullanıcılar için serbest bir sirkülasyon kurgulanmıştır. Atölyelerin kentsel tarım alanlarıyla güçlü bir ilişki kurması için cepheleri tamamen saydamdır.

Geri dönüşüm merkezi su arıtma sistemleri ve atık kağıt dönüşüm sistemiyle kentin sürdürülebilirliğine katkıda bulunmayı hedeflemektedir. Teknik hacimler ve ofisler bodrum katta, sistemler ve sirkülasyonlar ise üst katlarda  çözülmüştür. Geri dönüşümün bünyesinde yer alan sergi alanı ile sadece geri dönüşümü değil aynı zamanda kullanıcılara geri dönüşüm bilincini aktaran bir deneyim sağlamaktadır.

Kentsel Tarım + Fuaye

Oditoryum, kentsel tarım alanları ve geri dönüşüm merkezini bünyesinde barındıran Atölye XXII, sürdürülebilirliği temel alarak oluşturulmuştur. Su depolama ve arıtma teknolojileri, kent dokusuna yeşili dahil eden tarım alanları, pasif havalandırma ve güneş panelleri gibi çevreci çözümlerle geleceğin sürdürülebilirliğine teşvik eden bir yaklaşımdır.

English Text

Atolye XXII is the cultural center prototype of the 22nd century. The design promotes the importance of sustainability, not just by using eco-friendly details but rather creating a holistic concept of social sustainability. The project aims to create a sustainability culture in Istanbul’s most industrial area by coalescing urban agriculture and recycling with a public auditorium. The building acts as a factory to offer its users a unique experience in which they have the chance to explicitly observe concepts like recycling, reuse, water collection, and cultivation.

Kesitler

The project site, Kagithane, is a district directly affected by the urban regeneration process in Istanbul. Kagithane is a place with lots of idle and desolated factory buildings converted into high rise residential monstrosities. Money is the only real design criteria for this huge transformation in urban identity. Thus, it is the perfect place to place an architectural manifest. We ignited the sustainability fire in the heart of the problem.

The building consists of three main parts; the auditorium, recycling center & museum and the transparent, light-weight indoor farming space connecting these two volumes. The design strategy is based on visitor experiences. Visitors of the center are encouraged to observe and be a part of everything that is going on in the building to make the world a better place. Steel catwalks spanning the whole length of the building, silos containing restrooms and cafes, open workshop spaces and transparent surfaces are designed considering the involvement of people to the process.

Kesitler

The building works as a self-sufficient machine. The sloped roof structure collects water and the water is stored in silos for agricultural use. The semi-transparent solar panels on the roof provide energy for the auditorium and workshops. Paper and solid waste are recycled and greywater is depurated in the recycling center for re-use.