Geometrik tasarımı ve beyaz renk kullanımını esas alan, hatta bu yaklaşım doğrultusunda 20. yüzyıl mimarisine kattığı New York Beşlisi / Beyazlar (New York Five / Whites) akımı ile mimarlık tarihinde oldukça önemli bir yere sahip Richard Meier’in Türkiye’de tamamlanmış olan ilk projesi Bodrum Evleri (Bodrum Houses). Proje, Bodrum Yalıkavak’ta bir tepeye konumlandırılmış 21 adet müstakil evden oluşuyor.
Bodrum Evleri, oldukça yüksek bir eğim değerine sahip tepeye konumlandırılmış. Arazinin bu yapısı nedeniyle her bir evin parseli kendine özgü ve eğimleri komşu parselle aralarında bir sınır oluşmasına neden oluyor -yani her evin komşudan bağımsız, kendine özel yaşam alanı tanımlanmış oluyor. Her bir ev yüksek eğimli topoğrafyaya maksimum manzarayı alacak şekilde yerleştirilmiş. Arazinin yapısı, her evin mazaraya göre yönlenmesi ve yerleştirilmesini kolaylaştırıyor aslında, fazla eğim evlerin birbirlerinin manzarasını kesmesini biraz olsun engelliyor.
Bodrum Evleri projesi, 5 farklı ev tipiyle oluşturulmuş. Her bir tip yaklaşık 330 metrekare alana ve 40 metrekare konuk evine sahip. Evler ortak olarak, evden bağımsız bir graj, havuz ve havuzun yakınında konumlanan bir kabineye sahip. Bu alanların tümü her bir evde kendine ait bir podyumun üzerinde kurgulanıyor. Bunun sebebi, geniş alana yayılacak evin hacimlerini kompakt bir şekilde kurgulayabilmek.
Planları sabit kalan ev tiplerinin podyum organizasyonu, topoğrafyanın karakteri nedeniyle bulunduğu yere göre farklılık gösteriyor. Eğimi ve manzara nedeniyle girişi evin kotundan aşağıda kalan tipler de ortaya çıktığı için.
Bodrum Evleri kurgulanırken istenen evlerin girişten itibaren art arda seyirler oluşturan bir karaktere sahip olması -bunun da manzaradan tamamen faydalanabilmesi. Richard Meier kullanıcıya bir gezinti (promenade) yaratıyor aslında. Her bir ev tipi, net bir gezinti rotası tanımlıyor kullanıcıya. Eve giriş yolu, evin dış merdivenlerine daha sonra evin dış kapısına buradan içeriye, evin giriş salonuna ve son olarak iki kat yüksekliğindeki yaşam alanına yönlendiriyor kullanıcıyı. Bu kurgu her tip ev için bu şekilde gerçekleştirilmiş Meier tarafından: yalnızca farklılık iki tipin daha yüksekte kalan giriş kotları nedeniyle, ilave olarak daha yüksek bir giriş alanı düzenlenmesi olmuş.
Bodrum Evleri Meier’in dünyaca ünlenmiş tarzıyla tasarlanmış. Beton strüktüre sahip ev, beyaz duvarlar ve geniş açıklıklarla kurgulanmış. Malzeme çeşitliliği az tutulmuş, ek olarak yalnızca taş ve ahşap döşeme kaplamaları mevcut. İki kat yüksekliğindeki yaşam alanı, evlerin içine dramatik bir etki katıyor. Bunların yanında, bu yaşam alanı bir şömine bacası esas alınarak düzenlenmiş -bu yaklaşımı Meier’in önceki işlerinde de görmek mümkün. Doğal aydınlanma sağlayan tavan pencereleriyle evin çatısı da 5. bir cephe gibi kurgulanmış. Her bir evin arazide tek bir kübik nesne olarak algılanmasını istemiş Meier. Asıl hacimden çıkartılarak oluşturan dış mekanlar da yine bu iç hacimlerle aynı çatı altında kalarak, ‘nesne’lere heykeli bir algı katılmak istenmiş.
‘’Meier, ışığın hayat demek olduğunu biliyor. Onun keskin geometrili, kar beyazı, ışık dolu evleri kendine özgü ve eşsiz.’’ Berggruen. Bu cümlesiyle biraz New York Beşlisi / Beyazlar (New York Five / Whites) akımını da tanımlıyor aslında.
New York Beşlisi / Beyazlar (New York Five / Whites): Richard Meier öncülüğünde başlayan 20. yüzyılın rasyonel mimari akımlarından biridir. Geometrik tasarımı ve beyaz renk kullanımını (idealler) esas alan bu akım Richard Meier’in etkisi altında kalan John Hedjuk, Peter Eisenman, Charles Gwathmey ve Micheal Graves’in de katılmasıyla New York Beşlisi adını almıştır.
‘’Bodrum Evleri’ni tasarlarken, Yalıkavak’ın görkemli ışığı ve mükemmel iklimi ilham kaynağı oldu. Evlere giren doğal ışığı maksimum seviyede tutmaya çalıştık. Buna ek olarak, biz minimal ve ince detaylara, indirgenmiş materyal paletine inanıyoruz.’’ Richard Meier.
Kaynaklar:
- ”Bodrum Houses” nd. Richard Meier & Partners Architects LLP. <http://www.richardmeier.com/?projects=bodrum-houses-2>
- ”Interactive floor plan: Bodrum House by Richard Meier & Partners” 3 May 2013. Wallpaper. <https://www.wallpaper.com/architecture/interactive-floor-plan-bodrum-house-by-richard-meier-partners>
NO COMMENT