©Ali Bekman

GAD Mimarlık tarafından 2003 yılında tasarlanan Exploded House (Patlamış Ev), Bodrum’da peyzaj ve denize bakan eşsiz bir arazide bulunuyor. Ekibin Vedat ve Süreyya Semiz çifti için tasarladığı ev, güçlü bir tasarım kurgusuna ve ekibin birçok çalışması gibi etkileyici bir estetiğe sahip. Exploded House, Bodrum’a ve peyzajına uyum sağlamayı amaç edinmiş.

©Ali Bekman

İlk olarak ekibin yola çıktığı nokta Bodrum’un tarihi olmuş. Yaklaşık 3000 yıllık geçmişe sahip bir liman kenti olan Bodrum, Osmanlı, Roma ve Helenistik dönemlere dayanan zengin bir tarihi mirasa sahip. Bölgedeki tüm eski yapılar da bu tarihten esinlenen yanlara sahip diyebiliriz. Zamanla geleneksel bir dokuya sahip olmuş olan Bodrum’da GAD ekibi ise yeni ve daha esnek bir form yaratmayı amaç edinmiş. Böylece ekip, 3 farklı yapıdan oluşan tek bir ev tasarlıyor. GAD proje için “birçok parçaya patlayan tek bir ev metaforu” diyerek bahsediyor.

©Ali Bekman

Exploded House, yaklaşık 75 metrekarelik 3 kütleye sahip. Bu kütlelerin herbiri birbirine cam bir avluyla bağlanıyor. Cam avlular kütleler arasında sıcak Bodrum ikliminde serin geçişleri sağlarken aynı zamanda bu 3 hacmin içinde barındırdığı farklı hacimleri birbirine bağlıyor. Yani herbir kütle farklı bir fonksiyona sahip: biri ebeveyn banyosu ve normal bir banyoyu; diğeri mutfak ve yemek odası; bir diğeri ise çalışma odası ile bir misafir odasını barındırıyor. Üç kütlenin ortasındaki dairesel ‘cam avlu’ evin merkez kütlesi olarak düşünülmüş.

©Ali Bekman

Exploded House’un merkezinde cam kaplı bir giriş holü bulunuyor. Burası evin giriş kısmı ve yaşam alanını barındıran kütlesi. Yaşam alanı ve giriş kütlesi, yerden tavana kadar uzanan geniş camlarla kurgulanması sayesinde, Bodrum peyzajı ve limanına bakan 180 derecelik bir manzaraya sahip.

Evin merkezi olan kütlede GAD, tüm Bodrum’u evde hissedebilmek için ilginç bir teknoloji kullanıyor. Cam kütlenin pencereleri elektronik bir sisteme sahip: pencereler yere kadar indirilip, yerin içine girip bütün bu deniz melteminin ve manzaranın evin içine dolmasına izin veriyor.

©Ali Bekman

Evin en içerideki kısmını oluşturan yaşam alanı ve giriş, Exploded House projesinin odak nokası. Evin odağı, evi oluşturan 3 kütleye bir beton rampalarla bağlanmış. Sirkülasyon ağının beton rampalarla tanımlanmasının sebebi GAD ekibine göre bu yaklaşımla evin peyzajla daha iyi bir uzlaşma sağladığı düşüncesi. Kütleleri birbirine bağlayan beton rampların dışında ek bir eğim de güneşlenme terasını kurgulamış. Bu eğimle evin kullanıcıları evden biraz daha alçak bir kotta yer alan yüzme havuzuna yönlendiriliyor. Bu kısımdaki rampayla ise daha küçük, evden saklanmış müstakil bir daireye ulaşılıyor.

©Ali Bekman

Exploded House’un cam avlularla ve özellikle odak kısmının açık plan şemasıyla kurgulanmasının basit bir sebebi var: eve pasif havalandırma sağlayabilmek. Ev bu şekilde Bodrum’un sıcak geçen yazlarında aydınlık ve kolay havalanabilen bir kütle oluyor. Evde kullanılan başka bir pasif soğutma tekniği ise çatı havuzları. Evde en dikkat çekici ögelerden biri olan çatı havuzlar, yağmur suyunu toplayıp buharlaşmasıyla altındaki kütleye bir soğutma sağlıyor. Bu pasif soğutma sistemleri için oldukça özgün ve Bodrum iklimi için kullanışlı bir kurgu.

©GAD Mimarlık

GAD, Exploded House için “yerel mimarının modern bir yorumu” diyor. Bunun sebebi ekibin evi peyzaja uyum sağlayacak şekilde tasarlamayı amaç edinmesi. Exploded House, açısal özellikleriyle üzerinde bulunduğu yamaçla bir uyum içinde. Çatı havuzları ve malzeme seçimiyle de peyzaj içinde maskelenmiş.

Aynı zamanda yamaçta evin daha üst bir noktasından bakıldığında gözlemlenebilen tek kısım çatı havuzları. Havuzlar seçilen taş rengiyle yamaç peyzajına referans verirken aynı zamanda bu peyzajı ve manzarayı yansıtıyor. Evden daha üst bir kottan bakıldığında kesintisiz bir manzara hedeflenmiş.

©Ali Bekman

Evin içerisi ise sahiplerinin Bizans, Osmanlı ve Helenistik dönemlerden kalan eserlerden oluşan geniş antik koleksiyonuyla tasarlanmış. GAD ekibi böyle geniş bir koleksiyonun evin iç mekanını bir müzeye dönüştürmesinden çekindiğini söylüyor. Fakat Hakan Ezer tarafından kurgulanan iç mimari ile, bu değerli koleksiyon evin günlük yaşamının bir parçası haline gelebilmiş.

©GAD Mimarlık

Exploded House, Bodrum yerel mimarisini yeniden yorumlayan kurgusuyla aynı zamanda malzeme seçimiyle de doğaya saygılı bir tasarım ortaya koyuyor. İklimi kontrolü, doğal aydınlanmayı ve etrafını domine etmemeyi hedef edinmiş proje, GAD Bodrum’daki birçok projesinden bir tanesi.