© Darren Bradley

Kaliforniya Üniversitesi’nin (University of California) ana kütüphane binası olarak tasarlanan Geisel Kütüphanesi Brutalist mimarinin özelliklerini dünya üzerinde en iyi temsil eden yapılardan birisidir. İsmini Fransızca “brüt” kelimesinden alan bu akım, masif kütlelerin ve yoğun hacimlerin birlikteliği ile var olur. Tekrar eden modüler elementler ve gruplaşmış mimari öğeler bu akımın en belirgin özelliklerinden biridir. Ayrıca, beton brutalizm akımında en çok kullanılan yapı malzemesidir.

©Flickr – kevinsm329

Geisel Kütüphanesi’nin mimarisi de tekrar eden aynı fonksiyona sahip öğelerin bir araya gelmesiyle oluşur. Masif beton ayaklar binanın yükünü taşırken aynı zamanda kütlesel bir yoğunluk ifade eder. Binanın taşıyıcı beton elemanları olduğu gibi bırakılarak betonun etkisi arttırılmaya çalışılmıştır.

William L. Pereira, bir kütüphane için en ideal formun küresel bir hacim olacağını ileri sürmüştür. Bu nedenle, Geisel Kütüphanesi’ni tasarlarken, her ne kadar küresel bir form kullanmasa da, dikdörtgen prizmalar halinde tasarladığı katları bir kürenin boşlukta kapladığı hacme göre yerleştirmiştir. Böylece en geniş kat kütüphanenin orta katı olup, diğer katları bu kata göre küçülterek yerleştirmiştir. Bu sayede, kütüphanenin aydınlanma ve ışık alma problemini çözmeye çalışmıştır.

© Darren Bradley

Geisel Kütüphanesi’nin ortasında bulunan çekirdek, sekiz katı da birleştiren sirkülasyon sistemini taşımaktadır. Her kata ulaşım plan düzleminin ortasından sağlanmaktadır. Sekiz katlı yapının ilk iki katı yalnızca bu çekirdekten oluşmaktadır.

45 derece açıyla yerleştirilmiş 16 büyük beton ayak, yapının ‘küresel dikdörtgen’ tasarımından ortaya çıkan konsolları taşımaktadır. Bu beton ayaklar, herhangi bir burulma deformasyonunu engellemek adına çelik halatlar ile bağlanmıştır.

©Flickr – dankit

Kütüphane ile ilgili ilginç bir özellik de 3. kat ile ilgilidir. Çekirdeği oluşturan katlar 1 ve 2, kütüphane katları ise 4,5,6,7,8 olarak numaralandırılmıştır. Üçüncü kata merdiven veya asansör yoluyla ulaşım yoktur. Bunun sebebinin Geisel Kütüphanesi  tasarlanırken kitapların ağırlığının hesaba katılmadığı ve bu nedenle üçüncü katın boş bırakılmak zorunda kalındığı söylense de, bunu kanıtlayan bir veri yoktur.