© Shunji Ishida

Kaliforniya Bilim Akademisi Müzesi (California Academy of Sciences), Renzo Piano ve Stantec Architecture tarafından ortak olarak tasarlanan bir bilim ve araştırma merkezi binası. Kaliforniya Bilim Akademisi, 1853 yılında eyaletin San Francisco şehrinde kurulan bir enstitü ve Amerika’nın en prestijli araştırma kuruluşlarından bir tanesi.

© Tim Griffith

Renzo Piano tarafından tasarlanan akademinin müze binası yaklaşık 28 metre yüksekliğindeki her biri cam bir kubbeye sahip iki önceden var olan binanın bir araya gelmesi ile oluşuyor. Kaliforniya Bilim Akademisi Müzesi bünyesinde bulundurduğu planetaryum, akvaryum, sergi alanları ve geniş bir yeşil çatısı ile dikkat çekiyor. Yeşil çatının altında yer alan tüm bu mekanların kütlesel kurgusu çatıya şeklini veriyor.

© Tom Fox, SWA Group

3,500 metrekarelik kompleks, yerden kopartılarak 10 metre yükseltilmiş bir parkı andırıyor. Yapının üzerinde 1.7 milyon doğal bitki bulunan yeşil çatısı doğal bir topografya gibi hareket ediyor. Yapının köşelerine doğru bir düzlük gibi davranan çatı, kompleksin ortalarına doğru yükselerek müzenin ana iki kubbesini oluşturuyor. Biri planetaryumun, diğeri ise yağmur ormanı sergi alanının üzerinde bulunan bu kubbeler, doğal tepecikleri andırıyor. Kubbelerin üzerinde ise yuvarlak tavan pencereleri bulunuyor ve bu pencereler açılıp kapanarak müzenin içinde doğal hava sirkülalsyonu sağlıyor.

Plan

Sürdürülebilir mimari bu projenin en temel özelliklerinden bir tanesi. Piano, bu tasarımı ile LEED tarafından verilen en iyi tasarım ödülüne layık görülmüş. Kaliforniya Bilim Akademisi Müzesi, pek çok yeşil stratejisi ile bu ödülün hakkını veriyor. Yeşil çatının altında yer alan doğal toprak tabakası çok etkili bir yalıtım katmanı olarak görev yapıyor. Binanın ısı korunumu ve bu yolla sağlanırken müzenin içinde yapay klimalandırma sistemlerine ihtiyaç duyulmuyor.

Çatının transparan kanopisine yerleştirilmiş fotovoltaik paneller ile güneş enerjisi elektrik enerjisine dönüştürülüyor. Müzenin elektrik ihtiyacının %5’inden fazlası bu şekilde sağlanıyor. Materyal tercihi, geri dönüşüm stratejileri, doğal ışık kullanımı, su kullanımı, yağmur suyu toplama sistemleri ve enerji kullanımı gibi unsurlar da bir bütün olarak Kaliforniya Bilim Akademisi Müzesi’nin sürdürülebilir bir müze binası olmasına katkı sağlıyor.

© Tim Griffith

San Francisco’da Golden Gate Park’ta bulunan müze dünyanın en büyük doğa tarihi müzeleri arasında yer alıyor. Sergi, eğitim, koruma ve araştırma konseptlerini tek bir çatı altında toplayan müze yılda 1.5 milyona yakın ziyaretçi ağırlıyor. Müzenin içinde bulunan akvaryumda köpekbalıkları ve denizin derinliklerinde görülen çeşitli canlılar yaşıyor.

© Tim Griffith

Yapının bir diğer dikkat çekici noktası ile iki binanın ortasında yer alan tamamen cam kaplı meydan(piazza). 22 metreye 30 metre genişliğindeki bu meydanın üstünde hafif bir açıyla yükselen cam bir tavan parçası var. Üçgen cam panellerin oluşturduğu bu cam tavan çelik kirişler ve kirişlere bağlı yatay destek elemanları ile taşınıyor. Beton yeşil çatı da yine kimi noktalarda eğimli üretilen çelik kiriş kolon sistemi ile taşınıyor. Bu strüktürel sistem ile müzenin bazı noktalarında 29 metreye varan açıklıklar geçilmiş.