Mondadori Genel Merkezi, Mondadori Yayınevi’nin 1968-1975 yılları arasında Oscar Niemeyer tarafından Milano yakınında Segrate’de tasarlanmış merkez binasıdır. Aslen Mondadori’nin çalışan sayısı artması sonucu ortaya çıkan proje, Oscar Niemeyer’in en önemli eserlerinden biri haline gelmiş zamanla.

© Roland Halbe

1968 yılında Mondadori’nin yöneticisi ünlü yazar Arnoldo’nun oğlu Giorgio Mondadori tarafından, Brasilia’daki Dışişleri Bakanlığı (Palácio Itamaraty) yapısından etkilenip, Brazilyalı Oscar Niemeyer’e verilmiş. Niemeyer de bu projede yepyeni bir yaklaşım ile tasarıma başlamış: hiçbir simgeye/mimari abartıya ihtiyaç duymadan insanların hafızasında yer edecek yapı, yayınevine mimari bir reklam. Kendi dilinde farklı bir yaklaşıma yöneliyor ünlü mimar.

© Roland Halbe

Niemeyer, birçok işinde rastlayabileceğimiz yenilikçi mimari dilini bu yapısında da sürdürmeye ve kullanıcıları etkilemeye devam ediyor. Yalnızca strüktürel veya şekilsel olarak değil yapının nasıl deneyimleneceği konusuna da tasarımını şekillendirerek. Mondadori Genel Merkezi’nde Oscar Niemeyer, kullanıcıların iletişim içinde olabilecekleri ve uyum içinde çalışabilecekleri bir mekan yaratmak istemiş.

Mondadori Genel Merkezi yapıldığı zamanda da İtalya halkı sosyal karışıklığa yol açan bir değişimden geçiyormuş. Milano’ya hatta tüm İtalya’ya göre oldukça özgün olan Mondadori Genel Merkezi’nin de o zamanda yapılmış olması topluma bu zorlukların üstesinden gelme istekliliğini kamçılamayı amaçlıyor, tasarım yaklaşımıyla bunu anlatıyor.

© WikiArquitectura

Yapı, üç ana elemandan oluşuyor: beş yükseltilmiş kat, bunların önünde ofisleri, basın odalarını barındıran kemerli pasaj ve bu büyük yapıya eşlik eden yapının önündeki su ögesinden yükselen iki alçak, kıvrımlı strüktür.

Bu iki küçük kütlenin dalgalı, düzensiz şekli, yapının önünde kurgulanmış yaklaşık 20.000 metrekarelik yapay gölle vurgulanıyor. Mondadori Genel Merkezi’nin bu küçük dairesel, kıvrımlı kütleleri ise gölün üstünde yüzüyormuş gibi kurgulanmış. Geniş, yapay göl de merkezin tamamına etkileyici bir hava katıyor.

© Karina Castro

Mondadori Genel Merkezi’nin tamamı cam prizmatik ana kısmı da betonarme kemerli pasaj alanı ve bunun düzensiz ritmiyle oldukça dikkat çekici bir hal alıyor. Niemeyer ana kısımda 200×30 metrelik bir kütle yaratmış. Bu cam dikdörtgen, kendisini koruyan beton kemerli pasaja asılmış şekilde. Bu ‘taşıyıcı’ kısım da 3 metreden 15 metreye değişen farklı açıklıklara sahip. Düzensiz ritmi, yapıya gelen ışık aralıklarını da şekillendiriyor. Niemeyer bu yaklaşımı için: ”Birbirine eşit olmayan, kemerlerle ışık sağlamak yapıya farklı büyüklüklerde neredeyse müzikal bir etki katıyor.”

© Karina Castro

Oscar Niemeyer, bu tasarımıyla Mondadori Genel Merkezi’nde bir yandan eski, tarihi bir yapıyı yeni bir dille kurguluyor. Kemerli avlu alanları, portikolardan esinlenen tasarıma sahip. Cam prizmatik kütle ise bu eski dilli kısma, modern bir yapı havası veriyor. Bütünüyle merkez, oldukça dikkat çekeni zamanına göre oldukça yenilikçi bir tasarım.

Kaynaklar: 

1.  ”Our Headquarters.” Son güncelleme 6 Nisan, 2017. Gruppo Mondadori. <http://www.mondadori.com/about-us/our-headquarters>
2. ”Mondadori Editorial Headquarters.”.WikiArquitectura. <https://en.wikiarquitectura.com/building/mondadori-editorial-headquarters/>