Teknolojinin ilerlemesi ile birlikte bilgi edinme araçları da şekil değiştirdi. Bilgi kaynağı materyallerin gittikçe teknolojik bir hal alıp küçüldüğü günümüzde, dünyanın en önemli ‘bilgi depo’larından kütüphanelerin bu değişime tepkisiz kalması beklenilemez. Seattle Merkez Kütüphanesi, bu bağlamda ‘kütüphane’ sözcüğünü yeniden tanımlıyor. 2004 yılında yapımı tamamlanan kütüphane özel olarak kitaplara ayrılmış bir mekan yerine her türden bilgi kaynağının bulunduğu bir informasyon merkezi özelliği kazanıyor.

© Philippe Ruault

21. yüzyıl bilgiye her yerden, her şekilde ulaşılabilen bir dönem. Dünya çapında üretilen modern kütüphane tasarımları, mimari çözümleri ile bilginin bu akıcılığını yansıtmak istiyor. Üretilen jenerik katlarda neredeyse her türlü aktivite yapılabiliyor. Kütüphanenin programları birbirinden ayrılmıyor, özel bir fonksiyonu olan odalar, bireysel mekanlar üretilmiyor. Çoğu 21. yüzyıl kütüphanesinde özel okuma alanları olarak kullanılan yerler aynı zamanda kamusal bir mekan işlevi de görebiliyor. Bu nedenle kütüphaneler, diğer bilgi merkezlerinden ayrılmakta zorlanıyor.

© Philippe Ruault

Günümüzde kabul edilen bu karışık yaklaşımın aksine, Seattle Merkez Kütüphanesi farklı işlevlere göre bölünmüş mekanlardan oluşan daha organize bir sistem üzerine kurulmuş. İşlevlerine göre ayrılan farklı kompartmanlar üretilmiş. Her kompartman kendi içinde belirli bir esnekliğe sahip olsa da bu esneklik diğer kompartmanların işlevlerini engellemiyor.

© Philippe Ruault

Kütüphanenin mimarı olan OMA grubu, bu bölümlendirmeyi sağlayabilmek için ilk olarak bir kütüphane içinde kontrolsüz bir şekilde üreyen program ve medya topluluğunu kontrol altına almaya çalışmış. Benzer programları birbirleri ile eşleştirerek daha küçük gruplar oluşturmaya çalışan OMA, sonuç olarak bu programları beşi durağan dördü ise değişken olan 9 gruba indirgemiş.

© Philippe Ruault

Her bir grup, mimari olarak her bir ihtiyacı karşılayacak şekilde tanımlanmış ve donatılmış birer program kümesi.  Her bir grup farklı bir kullanım amacı için tasarlandığından, bu grupların esneklikleri, sirkülasyonu, fiziksel yapısı, strüktürel özellikleri değişiklikler göstermekte.

Platformlar

Gruplar arasına yerleştirilen alanlar geçiş bölümleri olarak tanımlanmış. İş ve oyun alanları yaratılan bu bölümlerde insanların birbirleri ile iletişim kurması amaçlanmış. Bu ‘oyun’ mekanları her bir gruptan farklı çalışıyor.

© Philippe Ruault

Tipik Amerikan yüksek binalarının her bir katını süperpoze ederek ve jenerik Amerikan tasarımında değişikliklere giderek bir günün farklı zamanlarına duyarlı, şehir ile ilişkisi düşünülmüş ve ikonik bir yapı ortaya çıkarılmış.

Maket

Geleneksel kütüphane tasarımının en büyük problemlerinden biri tasarımın düzlüğü. Kütüphanelerin genel tasarımı ve departmanların konumu, plan üzerinden çözülmekte. Her bir katın belli sınırları var ve kesitler teorik olarak tek bir kat üzerinden işliyor. Seattle Merkez Kütüphanesi buna aykırı tasarım yaklaşımıyla dikkat çekiyor.

Kitap Spirali Diyagramı

Seattle Merkez Kütüphanesi’nde kullanılan Kitap Spirali sistemi Dewey Ondalık Sistemi’nin farklı bir modeli. Kütüphanenin içerisindeki koleksiyonlar 000’dan 999’a gidecek şekilde, bir kurdele sisteminde ilerliyor. Bu sayede kitaplar arasında daha organic geçişler sağlanabilirken, aynı zamanda birbirleri ile ilişkili koleksiyonlar arasındaki geçişin pürüzsüz olması amaçlanmış.