© Alan Karchmer

Valencia Opera Evi (Palau de les Arts Reina Sofía), Santiago Calatrava tarafından tasarlanan bir kültür ve sanat merkezi. Valencia şehrinin en görkemli yapılarından biri olması amacıyla başlanan proje için Valencia doğumlu dünyaca ünlü mimar Santiago Calatrava görevlendirilmiş. Calatrava’nın tasarımına 1995 yılında başladığı Valencia Opera Evi 2005 yılında tamamlanmış.

© Palladium Photodesign

Valencia Opera Evi, Sanat ve Bilim Şehri olarak çevrilebilecek City of Arts and Science kompleksinin son parçası. Kompleks, Turia Nehri’nin kuru bir yatağı üzerindeki 348,000 metre karelik bir alan üzerinde bulunuyor. Opera evi kompleksin batı ucunda yer alıyor. Bu kompleks aynı zamanda bir Planetarium’a ve Bilim Müzesi’ne sahip. Valencia eski şehir merkezi ile kıyı yerleşimi olan Nazaret bölgesinin tam ortasında bulunan yeni kültür merkezi, şehir merkezini kıyı yerleşimleri ile birleştirmeyi ve şehre dinamik bir yeni odak noktası kazandırmayı amaçlıyor.

© Alan Karchmer

Calatrava’nın tasarımı şehirde hem büyük bir performans sanatları merkezi işlevi görüyor hem de Valencia’nın dinamik kimliğini yansıtan kentsel bir ikon görevi üstleniyor. Opera, bale ve müzik dinletilerinin sahneleneceği 1,706 kişilik bir oditoryum, 380 kişilik bir oda müziği sahnesi, en gelişmiş ekipmanlar ile donatılmış 1,520 kişilik bir film salonu Valencia Opera Evi’nin ana binasının içinde bulunuyor. Ana hacmin yanına yerleştirilen ikinci yapıda ise deneysel tiyatro ve dans gösterileri için ayrılan 400 kişilik bir tiyatro sahnesi ve sanat eserlerinin sergilendiği galeri alanları bulunuyor.

Calatrava, tasarladığı opera evinin kültürel önemini vurgulamak amacıyla tasarımında anıtsallığa önem vermiş. Yapıya formunu rastgele hacimlerin iki simetrik kesik beton kabuk altında bir araya gelmesi veriyor. Oluşan kütlenin en üstünde ise çelik kıvrımlı bir plaka bir taç gibi yapının en üstünde duruyor ve hacme son şeklini veriyor. Yapının dış kabuğu, kütlelerin üzerindeki açık performans alanları için akustik bir duvar işlevi görüyor.

© Alan Karchmer

Yapıyı saran kabuk, hacimlerin üzerindeki terasların ve salonların üstünü örtüyor. Kabuğun altındaki hacimler konsol çıkan yatay bir promenad ile çevrilmiş. Opera evinin ana oditoryumu akustik performansı arttırmak amacıyla ikinci bir kabuk şeklinde tasarlanmış ve ana hacmin çekirdek kısmına entegre edilmiş. Bu çekirdekte aynı zamanda oditoryumun sahnesinin taşınmasını/değiştirilmesini sağlayan teknik elemanlar bulunuyor. Oda müziği salonunun üzerinde ise tamanen camla kaplı, ses yalıtımı sağlanmış bir prova odası tasarlanmış. Santiago Calatrava, yapının merkezi alanlarına kendi tasarladığı kalıcı enstalasyonları yerleştirmiş.

Kesit

Valencia Opera Evi’nin kimliğini oluşturan beton kabuk, altında ve üzerinde pek çok mekan oluşmasını sağlıyor. Kompleks üzerindeki farklı oditoryumlara ulaşım bu kabuğun çevrelediği yollar ile sağlanırken, yapının dışında bahçe teraslar, kafeler ve restoranlar var. Bu mekanlar promenad balkonları, merdivenler ve asansörler ile birbirine bağlanmış durumda. Aynı zamanda Valencia Opera Evi kamunun kullanımına tamamen açık bir yapı. Yalnızca performans salonlarına girerken bilete ihtiyaç duyuluyor. Böylece şehirdeki herkes bu kamusal yapıyı deneyimleyebiliyor.