© Flickr – Sean Munson

Dünyanın en ünlü villalarından biri olan Villa Malaparte, 1938 yılında İtalyan mimar Adalberto Libera tarafından tasarlanmıştır. Rasyonalist mimarinin önemli temsilcilerinden Libera’nın tasarladığı Villa Malaparte, modern İtalayan mimarisinin en önemli eserlerinden biri olarak anılmaktadır. Dünyaca ünlü yapı, İtalya’nın Napoli bölgesindeki Capri Adası’nda bulunmaktadır.

Villa Malaparte, bulunduğu yer itibari ile medeniyetten tamamen izole edilmiştir. Yalnızca yürüyerek veya deniz yolu ile ulaşılabilen bu yapı, Capri Adası’nda bulunan Salerno Körfezi’nde bir kayalık üzerine oturmaktadır. Villanın da üzerinde bulunduğu 32 metre yüksekliğindeki kayalıkların üstüne inşa edilen merdiven sayesinde deniz seviyesine inilebilmektedir.

© Gloria Saravia Ortiz

İtalyan yazar Curzio Malaparte’nin kullanması için yapılan Villa Malaparte’nin yapımı sırasında Malaparte ve mimar Libera arasında pek çok sorun çıkmıştır. Malaparte, villanın kendi kişisel karakterini yansıtmasını istemiş. Melankolik, ıssız ve kendine özel bir mekan isteyen Malaparte, evinin bu özelliklere sahip olması için tasarım aşamasında Libera’nın pek çok kararına karşı çıkmış. Libera’nın, kimi noktalarda Malaparte’nin tasarımı değiştirmesine izin vermesi, kimi noktalarda ise kendi fikirlerini koruması sonucunda Villa Malaparte bugünkü şeklini almış.

Villa Malaparte, mimari stil bakımından modern ve klasik mimarinin bir karışımı olarak tanımlanabilir. Villanın anıtsal duruşu, yapıya klasik bir özellik katmaktadır. Öte yandan, çevresi ile kurduğu ilişki ve işlevsellik açısından bina oldukça modern gözükmekte.

© Gloria Saravia Ortiz

Yapı, içinde bulunduğu çevreden farklı bir mimari dil üretmekte. Villa Malaparte, üzerinde durduğu kayalığın içinde kaybolan bir bina değil. Aksine, ıssız kayalık bir alanın üzerinde bir anıt gibi yükselen ve kendi kurallarını koyan bir yapı. Ancak, bu anıtsallık villanın çevresindeki peyzajdan kopuk olmasına sebep değil. Yapı çevresi ile uyumlu olarak tasarlanmış ve üzerinde bulunduğu alanın doğal dokusuna zarar vermiyor.

Adalberto Libera, seçtiği malzemeler ile de Villa Malaparte’ye farklı bir dil kazandırmış. Döneminin modern mimarisinin en önemli unsurlarından biri olan ‘beton karakteristiği’ni reddeden Libera, binada bizzat proje alanından çıkartılan lokal taşları kullanmış. Bunun bir sonucu olarak, yapı çevresi ile bir bütünlük kurmakta ve binanın ters piramit şeklindeki merdivenleri adeta 32 metre yüksekliğindeki uçurumun bir devamı olarak yükselmekte.

© Flickr – John Athayde

Yapının en ikonik tasarım detaylarından biri ise, binanın üstünde bulunan ters piramit şeklindeki merdiven. Bu merdiven, ufka doğru yükseliyormuş hissi veren yeni bir kata çıkıyor. Solaryum adı verilen bu kat villanın geri kalan kısımlarından tamamen alakasız. Bu kata çıkış yalnızca bu merdiven üzerinden gerçekleşebiliyor, evin içinden buraya çıkış yok. Binanın geometrik saflığını bozmamak adına bu merdivenin etrafında bir korkuluk, teras katının etrafında koruyucu bir duvar tasarlanmamış.

Eskiz / © Gloria Saravia Ortiz

Villa Malaparte 3 katlı bir yapı. Zemin katta servis mekanları, killer ve çamaşır odaları bulunmakta. Binaya güneybatı cephesinden girişi de bulunduran birinci katta mutfak ve misafir odaları var. Üçüncü kat ise Malaparte’nin dairesi olarak adlandırılmış. Bu katta Malaparte’nin yaşadığı mekanlar bulunuyor.

Curzio Malaparte 1957 yılında vefat ettikten sonra, Villa Malaparte başka biri tarafından kullanılmamış ve 20. yüzyılın büyük bir kısmını boş geçirmiş. Villa, 1990‘ların başında restore edilmiştir.